สายพันธุ์มัทฉะญี่ปุ่น : เข้าใจรากเหง้าเพื่อชงชาอย่างรู้จริง

มัทฉะที่ดีไม่ได้เกิดจากแค่การบดใบชาให้ละเอียด แต่ต้องเริ่มต้นจาก “สายพันธุ์ของต้นชา (Cultivar)” ซึ่งมีผลต่อกลิ่น รส สี และเนื้อสัมผัสอย่างมหาศาล เหมือนกับไวน์ที่แต่ละองุ่นให้รสต่างกัน มัทฉะเองก็เช่นกัน

ในญี่ปุ่นมีสายพันธุ์ชาเขียวหลายร้อยชนิด แต่มีเพียงไม่กี่สายพันธุ์เท่านั้นที่เหมาะกับการทำมัทฉะเกรดพรีเมียมที่ใช้ใบชาเท็นฉะ (Tencha) มาบดละเอียดด้วยหิน เพื่อให้ได้ผงมัทฉะที่หอม ละมุน และกลมกล่อม

ทำไมต้องรู้จักสายพันธุ์มัทฉะ?

• เพื่อเลือกชาให้ตรงกับกลุ่มลูกค้า เช่น ชอบอูมามิ หวาน หรือหอมสดชื่น
• เพื่อเข้าใจลึกถึงกลิ่นและรสที่ได้มา ไม่ใช่เพียงแค่ “เกรด A / B”
• เพื่อเลือกชาสำหรับเมนูเฉพาะ เช่น ลาเต้, เพียว, สมูทตี้ หรือเบเกอรี่
• เพื่อสร้างความแตกต่างทางแบรนด์ และเลือกวัตถุดิบได้มีคุณภาพ

สายพันธุ์มัทฉะยอดนิยมในญี่ปุ่น (Top Matcha Cultivars)

1. Yabukita (やぶきた / 薮北)

• กลิ่น: หญ้าเขียว สดชื่น
• รส: กลาง ๆ ไม่หวานจัด ไม่ขมจัด
• เหมาะกับคนชอบ: ชาเขียวแบบธรรมชาติ ไม่หวานมาก
• คนไทย: ✅ ชอบ เพราะคล้ายชาเขียวขวดทั่วไป
• นิยมปลูก: Shizuoka, Kyoto, Kagoshima

2. Okumidori (おくみどり / 奥緑)

• กลิ่น: หอมลึก ละมุนแบบถั่วและหญ้าเขียว
• รส: หวานอูมามิ ไม่ฝาด สีเขียวเข้มมาก
• เหมาะกับคนชอบ: ชาแน่น ๆ กลม ไม่ขม ไม่เขียวจัด
• คนไทย: ✅ ชอบมาก โดยเฉพาะเมนูลาเต้
• นิยมปลูก: Kyoto, Uji, Kagoshima

3. Saemidori (さえみどり / 冴緑)

• กลิ่น: หวานแบบอูมามิ มีโน้ตนม/ถั่วอ่อน ๆ
• รส: นุ่มละมุน ไม่ขมเลย
• เหมาะกับคนชอบ: รสนวล หวานละมุน ไม่มีฝาด
• คนไทย: ✅️ὒ5 ชอบมากที่สุด!
• นิยมปลูก: Kagoshima

4. Samidori (さみどり / 早緑)

• กลิ่น: คลาสสิกแบบญี่ปุ่น
• รส: เข้ม มีฝาดเล็กน้อย
• เหมาะกับคนชอบ: ชารสเข้มแบบดั้งเดิม
• คนไทย: ❌ รู้สึกเข้มไปนิด แต่คนชงเพียวอาจชอบ
• นิยมปลูก: Uji (Kyoto)

5. Asahi (あさひ / 朝日)

• กลิ่น: อูมามิสูง คล้ายซุปดาชิ
• รส: กลม ลึก ซับซ้อน
• เหมาะกับคนชอบ: รสลึก มีเลเยอร์ รู้เรื่องมัทฉะ
• คนไทย: ↺ เฉพาะกลุ่มสายลึกถึงจะชอบ
• นิยมปลูก: Uji (Kyoto)

6. Ujihikari (うじひかり / 宇治光)

• กลิ่น: หอมอ่อน ถั่วเบา
• รส: คม นุ่ม บาลานซ์
• เหมาะกับคนชอบ: ไม่จัดจ้านเกินไป แต่ไม่จืด
• คนไทย: ✅ ชอบแนวกลาง ๆ ใช้ง่ายในหลายเมนู

7. Gokou (ごこう / ごこう種)

• กลิ่น: ซุปดาชิ ถั่วเข้ม
• รส: หนักแน่น ลึก
• เหมาะกับคนชอบ: รสลึกแบบชาเก่าแก่ ญี่ปุ่นจ๋า
• คนไทย: ↺ เฉพาะสายเพียวลึก ๆ เท่านั้นที่อิน
• นิยมปลูก: เฉพาะใน Uji

สรุปแบบตาราง

แนวโน้มความชอบของคนไทย

• ไม่ชอบรสฝาด / ขม / เขียวจัดเกินไป
• ชอบกลิ่นหอม นวล ละมุน
• ชอบมัทฉะที่ชงกับนมแล้วไม่จืด ไม่เขียวบูด
• เน้นความหอมละมุน อูมามิ หวานในตัว

✨ ดังนั้นสายพันธุ์ที่ตอบโจทย์:

• Saemidori (ตัวท็อปสุดในตลาดไทยตอนนี้)
• Okumidori (สมดุลดี ขายง่าย)
• Yabukita (คุ้มค่า เหมาะกับกลุ่ม mass)

แนะนำสายพันธุ์ตามกลุ่มเป้าหมาย